نمایش مبدأ برای جنگ تبلیغاتی علیه ایران در مطبوعات


دولت عراق هم‌زمان با به راه انداختن جنگ تبلیغاتی- مطبوعاتی، اقدام به انتشار 24 جلد کتاب خاطرات افسران بعثی اسیر در ایران کرد تا سندسازی کند. مطبوعات عراقی هم بخش‌هایی از آنها را منتشر کردند و مطالبی را علیه ایران به چاپ رساندند و توانستند تا حدودی مطبوعات غربی و عربی را با خود همسو کنند. جمهوری اسلامی ایران برای شکستن جوّ تازه تبلیغاتی، اقدام به آزادی یک‌جانبه 277 اسیر عراقی در 18 مهر 1378 كرد. به‌موازات آن، مطبوعات ایران بر روی موضوعاتی همچون انسان‌دوستی ایران و توسعه روابط بر مبنای صلح و دوستی مانور کردند. در استمرار این مقابله، ایران 500 اسیر عراقی دیگر را به‌طور یک‌طرفه آزاد کرد و بار دیگر در نیمه اردیبهشت 1379، با توجه به اثربخشی آن، 480 اسیر عراقی را آزاد كرد. بیست روز بعد 440 نفر دیگر از اسیران عراقی به‌طور یک‌جانبه ازسوی ایران آزاد شدند تا در اقدامی بی‌سابقه 1697 اسیر در فاصله چند ماه به‌طور یک‌جانبه آزاد شوند. در پی این آزادسازی،  [[صلیب سرخ]]  از ایران دعوت کرد تا بار دیگر با نظارت خود ادامه مذاکرات را از سر گیرد. مقامات کشورمان به این خواسته پاسخ مثبت دادند و پس از وقفه‌ای طولانی در دی‌ماه 1378 هیئتی از ایران برای ادامه مذاکرات عازم ژنو شد. در این سفر مسئولان در اقدامی ابتکاری چند نفر از آزادگان را با خود به ژنو بردند تا موضوع باقی‌مانده اسیران در بند ایرانی در عراق به سطح رسانه‌های جهانی راه یابد. دکتر البرزی، نماینده تام‌الاختیار وزارت خارجه در مذاکرات با کلی برگر، رئیس وقت کمیته بین‌المللی [[صلیب سرخ]]، از وی درخواست كرد تا [[صلیب سرخ]] با صدور بیانیه‌ای اقدامات ایران را رسماً انعکاس دهد و طی نامه‌ای رسمی از رئیس‌جمهور عراق درخواست کند تا معضلات مبادله کلیه [[اسرا]] را از پیش رو بردارد. هدف هیئت ایرانی از این اقدامات کم‌کردن فشار تبلیغاتی در جراید غربی و عربی بود. در این سفر مدارک بیش از سه هزار اسیر و مفقود‌الاثر ایرانی تحویل مقامات  [[صلیب سرخ]]  شد.

== موج دوم جنگ تبلیغاتی علیه ایران ==
دولت عراق با کمک عناصری از [https://fa.wikifeqh.ir/%D8%B3%D8%A7%D8%B2%D9%85%D8%A7%D9%86_%D9%85%D8%AC%D8%A7%D9%87%D8%AF%DB%8C%D9%86_%D8%AE%D9%84%D9%82_(%D9%85%D9%86%D8%A7%D9%81%D9%82%DB%8C%D9%86) سازمان مجاهدین خلق]، تبلیغات وسیعی در نشریات عراقی-عربی، حتی اروپایی با موضوع عدم پایبندی ایران به اصول انسانی، علیه کشورمان به راه انداخت. محوری‌ترین نکته این تبلیغات را عدم آزادی اسیران عراقی ازسوی ایران شكل می‌داد در شرایطی که مابه‌ازایی برای مبادله وجود نداشت. عراق با این حربه تبلیغاتی توانسته بود بخشی از افکار عمومی فعّال جهان را علیه ایران بسیج کند. در این مقطع، به‌علت دسترسی مطلوب‌تر طرف عراقی به رسانه‌های فرامرزی در تبلیغات مطبوعاتی از ایران پیشی گرفته بود و در جنگ رسانه‌ای پیروز میدان محسوب می‌شد. جمهوری اسلامی ایران، برای تغییر موازنه و غلبه بر فضای تبلیغاتی در دو نوبت اقدام به آزادی 874 اسیر عراقی به‌طور یک‌جانبه كرد که 24 نفرشان مسیحی بودند. آزادی [[اسرای اقلیت های دینی|اسرای مسیحی]]، که با ولادت حضرت عیسی مسیح (ع) هم‌زمان بود، تا حدودی جوّ تبلیغاتی علیه ایران را شکست و در محافل رسانه‌ای بازتاب یافت. در واكنش به این اقدام، سوما روگا، رئیس کمیته بین‌المللی [[صلیب سرخ]]، با سیروس ناصری، نماینده دائم جمهوری اسلامی ایران در ژنو، در جوّی دوستانه ملاقات و اعلام داشت: <blockquote>«آنچه شما در رابطه با آزادسازی یک‌جانبه اسیران عراقی انجام دادید، یک اقدام بسیار اساسی و جدی بود، اما هنوز مشکل اساسی درباره اسیران ایرانی وجود دارد.»</blockquote>این اظهارات از باور عالی‌ترین مقام بین‌المللی درباره نبود اسیر ایرانی در عراق خبر می‌داد و در جای خود موجب نگرانی بود. نماینده دائم ایران در ژنو در پاسخ می‌گوید: <blockquote>«این نظر خود را رسماً اعلام و مسئولیت آن را هم بپذیرید» </blockquote>که روگا امتناع می‌کند و ناصری یادآور می‌شود اگر موضع [[صلیب سرخ]] این باشد که هیچ اسیر ایرانی در عراق نیست، اما اگر اسیری باشد، به‌راحتی ازسوی عراقی‌ها جانش به خطر می‌افتد و از وی می‌خواهد از سر انسان‌دوستی به طرف عراقی فشار بیاورند تا در مورد باقی‌مانده [[اسیران جنگ|اسیران ایرانی]] پاسخ‌گو باشند. پس از این ملاقات، میشل کانیو به نمایندگی ازطرف [[صلیب سرخ]] به ایران سفر کرد و روابط فیمابین پس از مدت‌ها دوباره برقرار شد<ref>شورای علمی دانش[[نامه]] آزادگان.(1399).دانشنامه آزادگان: اسیران ایرانی آزاد شده در جنگ عراق علیه ایران. تهران: پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی؛ پیام آزادگان،</ref>.

== نیز نگاه کنید به ==

* [[اسارت، اسرا و آزادگان در مطبوعات]]
* [[اخبار تحول در وضعیت اسیران در مطبوعات]]

== کتابشناسی ==
<references />اسماعیل علوی یگانه