نقش عام روحانیت در اسارت: تفاوت میان نسخه‌ها

از ویکی آزادگان
(صفحه‌ای تازه حاوی « ===نقش عام=== ====بیان احكام شرعی==== وظیفه پاسخ‌گویی به مسائل و تكالیف و احكام فردی مورد نیاز یك رزمنده در دوران اسارت اولین نقش عمومی روحانیان بوده است. در اولین ساعات اسارت، اولین سؤال بیشترِ اسرای مقیّد به انجام تكالیف دینی این بود: چطور می‌تو...» ایجاد کرد)
 
 
(۲ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط یک کاربر دیگر نشان داده نشد)
خط ۱: خط ۱:


===نقش عام===
[[روحانیت]] به‌سبب وظیفه ذاتی خود در پاسداری از اسلام، تبلیغ و تبیین دین خدا و احکام آن و نشر معارف اهل بیت (ع) در تاریخ نقشی بارز داشته است. روحانیون در [[جنگ تحمیلی عراق علیه ایران|هشت سال دفاع مقدس]]، علاوه‌بر تشویق مردم به حضور در جبهه و بسیج آنها، خود با حضور در جبهه‌ها به تقویت روحیه رزمندگان، پاسخ به مسائل شرعی مربوط به جبهه و جهاد پرداختند. افزون‌برآن، جمعی از آنان با همان لباس طلبگی، به رزم و جهاد پرداختند و با حضور در خطوط مقدم جبهه هم‌پای سایر اقشار به جهاد پرداختند. استمرار حضور طلاب و روحانیون در [[جنگ تحمیلی عراق علیه ایران]] باعث شد گروهی از آنان به درجه رفیع شهادت برسند و افرادی دیگر به [[اسارت و اسیران|اسارت]] نیروهای عراقی درآیند و سال‌هایی از عمر خویش را در [[اردوگاه|اردوگاه‌]]<nowiki/>های عراق سپری کنند.<ref name=":0">احد طجری، علی محمد (1395). مصاحبه، 26 دی ماه</ref>
====بیان احكام شرعی====
 
وظیفه پاسخ‌گویی به مسائل و تكالیف و احكام فردی مورد نیاز یك رزمنده در دوران اسارت اولین نقش عمومی روحانیان بوده است. در اولین ساعات اسارت، اولین سؤال بیشترِ اسرای مقیّد به انجام تكالیف دینی این بود: چطور می‌توان [[نماز]] خواند، حالا كه دست‌ها از پشت بسته است، نه آبی و نه امكان گرفتن وضو و تیمم و نه امكان پیدا كردن قبله‌ وجود دارد، آن‌هم با لباس خونی و بدن نجس؟
حضور روحانیون در محیط و شرایط جدید، نقش‌های جدیدی را هم بر دوش آنها نهاد. یکی از این نقش ها، نقش عام روحانیون در دوران [[اسارت و اسیران|اسارت]] است .
====دعوت به صبر و آرامش====
 
روحانیون در كنار بیان مسائل شرعی، سنگ صبور [[اسرا]] نیز بودند. بیان صبر و مقام صابران، دعوت به ایمان، دعوت به آرامش و دلداری به اسرا در شرایط سراسر اضطرارِ اوایل اسارت، و دلجویی از اسیرانی كه دچار غم و غصه شده بودند، از دیگر وظایف عمومی و مشترك [[روحانیت]] بود. (← سور و سوگ)
== نقش عام ==
====تبیین نحوه مواجهه با دشمن و تعامل با هم‌بندان====
 
در دنیای اسارت، اقشار مختلف مردم همچون كُرد، لر، تُرك، عرب، و فارس؛ نظامیان از ارتش تا جهاد و سپاه و بسیج؛ و صاحبان حِرَف و مشاغل گوناگون مانند معلّم، نجّار، راننده، قصّاب، دانشجو، و... را زیر سقف [[اردوگاه]] گرد می‌آورد. این تنوع، گونه‌گونی ظرفیتی آدم‌ها را نیز در پی داشت و همه نمی‌توانستند در مواجهه با دشمن و تعامل با دوستان اسیر خود رویه رفتاری یكسانی را در پیش گیرند. نقش عمومی روحانیون در این مواقع پررنگ می‌شد و در رفع اختلاف‌هایی كه پیش می‌آمد، نقش تعیین‌كننده داشتند.
=== بیان احکام شرعی ===
====حفظ سلامت جسمی، روحی و ایمانی اسرا====
وظیفه پاسخ‌گویی به مسائل و تکالیف و احکام فردی مورد نیاز یک رزمنده در دوران [[اسارت و اسیران|اسارت]] اولین نقش عمومی روحانیان بوده است. در اولین ساعات [[اسارت و اسیران|اسارت]]، اولین سؤال بیشترِ اسرای مقیّد به انجام تکالیف دینی این بود: چطور می‌توان [[نماز]] خواند، حالا که دست‌ها از پشت بسته است، نه آبی و نه امکان گرفتن وضو و تیمم و نه امکان پیدا کردن قبله‌ وجود دارد، آن‌هم با لباس خونی و بدن نجس؟
«به‌سبب همین تنوع، بعضاً در اوایل اسارت در برخی اردوگاه‌ها، شیوه تقابلی با بعثی‌ها اتفاق می‌افتاد و درگیری‌هایی كه در پی آن رخ می‌داد، باعث جراحت و حتی شهادت برخی از اسرا می‌شد. این مسئله باعث می‌شد در میان تعدادی از اسرا كه توانایی همراهی نداشتند، احتمال ریزش و جذب ازسوی دشمن اتفاق بیفتد؛ بنابراین روحانیت با نقش‌آفرینی در اتخاذ مشی معتدل و ملایم متناسب با شرایط به حفظ سلامت اسرا یاری می‌رساند.» <ref name=":1">صالح آبادی ، علی اصغر (1396). مصاحبه ، مورخ 20 فروردین 1396.</ref>
 
====سنجش نیازهای معنوی اسرا====
=== دعوت به صبر و آرامش ===
روحانیت در دوران اسارت نیازهای معنوی اسرا را می‌سنجیدند و با ترتیب‌دادن مجالس سخنرانی در مناسبت‌های ملی و مذهبی و در جشن‌ها و سوگ‌ها به این نیاز پاسخ می‌دادند.
روحانیون در کنار بیان مسائل شرعی، سنگ صبور [[اسرا]] نیز بودند. بیان صبر و مقام صابران، دعوت به ایمان، دعوت به آرامش و دلداری به [[اسرا]] در شرایط سراسر اضطرارِ اوایل اسارت، و دلجویی از اسیرانی که دچار غم و غصه شده بودند، از دیگر وظایف عمومی و مشترک [[روحانیت]] بود. (← [[سور و سوگ(جشن و عزاداری)|سور و سوگ]])
 
=== تبیین نحوه مواجهه با دشمن و تعامل با هم‌بندان ===
در دنیای [[اسارت و اسیران|اسارت]]، اقشار مختلف مردم همچون کُرد، لر، تُرک، عرب، و فارس؛ نظامیان از ارتش تا جهاد و سپاه و بسیج؛ و صاحبان حِرَف و مشاغل گوناگون مانند معلّم، نجّار، راننده، قصّاب، دانشجو، و... را زیر سقف [[اردوگاه]] گرد می‌آورد. این تنوع، گونه‌گونی ظرفیتی آدم‌ها را نیز در پی داشت و همه نمی‌توانستند در مواجهه با دشمن و تعامل با دوستان اسیر خود رویه رفتاری یکسانی را در پیش گیرند. نقش عمومی روحانیون در این مواقع پررنگ می‌شد و در رفع اختلاف‌هایی که پیش می‌آمد، نقش تعیین‌کننده داشتند.
 
=== حفظ سلامت جسمی، روحی و ایمانی [[اسرا]] ===
«به‌سبب همین تنوع، بعضاً در اوایل [[اسارت و اسیران|اسارت]] در برخی اردوگاه‌ها، شیوه تقابلی با بعثی‌ها اتفاق می‌افتاد و درگیری‌هایی که در پی آن رخ می‌داد، باعث جراحت و حتی شهادت برخی از [[اسرا]] می‌شد. این مسئله باعث می‌شد در میان تعدادی از [[اسرا]] که توانایی همراهی نداشتند، احتمال ریزش و جذب ازسوی دشمن اتفاق بیفتد؛ بنابراین [[روحانیت]] با نقش‌آفرینی در اتخاذ مشی معتدل و ملایم متناسب با شرایط به حفظ سلامت [[اسرا]] یاری می‌رساند.» <ref name=":1">صالح آبادی، علی اصغر (1396). مصاحبه، 20 فروردین ماه</ref>
 
=== سنجش نیازهای معنوی [[اسرا]] ===
[[روحانیت]] در [[اسارت و اسیران|دوران اسارت]] نیازهای معنوی اسرا را می‌سنجیدند و با ترتیب‌دادن مجالس سخنرانی در مناسبت‌های ملی و مذهبی و در جشن‌ها و سوگ‌ها به این نیاز پاسخ می‌دادند<ref>شورای علمی [[دانشنامه آزادگان]].(1399).[[دانشنامه آزادگان]]: اسیران ایرانی آزاد شده در [[جنگ تحمیلی عراق علیه ایران|جنگ عراق علیه ایران]].تهران: پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی؛ [https://www.mfpa.ir/fa/library پیام آزادگان]،</ref>.
 
== نیز نگاه کنید به ==
 
* [[روحانیت]]
* [[سور و سوگ(جشن و عزاداری)|سور و سوگ]]
 
== کتابشناسی ==
<references />'''مسعود امیرخانی'''
[[رده:نقش عام روحانیت در اسارت]]
[[رده:روحانیت]]
[[رده:نقش خاص روحانیت در اسارت]]
[[رده:ترسیم آینده روشن روحانیت در اسارت]]
[[رده:اسارت و اسیران]]
[[رده:اسرا]]

نسخهٔ کنونی تا ‏۱۱ مهٔ ۲۰۲۵، ساعت ۱۲:۰۹

روحانیت به‌سبب وظیفه ذاتی خود در پاسداری از اسلام، تبلیغ و تبیین دین خدا و احکام آن و نشر معارف اهل بیت (ع) در تاریخ نقشی بارز داشته است. روحانیون در هشت سال دفاع مقدس، علاوه‌بر تشویق مردم به حضور در جبهه و بسیج آنها، خود با حضور در جبهه‌ها به تقویت روحیه رزمندگان، پاسخ به مسائل شرعی مربوط به جبهه و جهاد پرداختند. افزون‌برآن، جمعی از آنان با همان لباس طلبگی، به رزم و جهاد پرداختند و با حضور در خطوط مقدم جبهه هم‌پای سایر اقشار به جهاد پرداختند. استمرار حضور طلاب و روحانیون در جنگ تحمیلی عراق علیه ایران باعث شد گروهی از آنان به درجه رفیع شهادت برسند و افرادی دیگر به اسارت نیروهای عراقی درآیند و سال‌هایی از عمر خویش را در اردوگاه‌های عراق سپری کنند.[۱]

حضور روحانیون در محیط و شرایط جدید، نقش‌های جدیدی را هم بر دوش آنها نهاد. یکی از این نقش ها، نقش عام روحانیون در دوران اسارت است .

نقش عام

بیان احکام شرعی

وظیفه پاسخ‌گویی به مسائل و تکالیف و احکام فردی مورد نیاز یک رزمنده در دوران اسارت اولین نقش عمومی روحانیان بوده است. در اولین ساعات اسارت، اولین سؤال بیشترِ اسرای مقیّد به انجام تکالیف دینی این بود: چطور می‌توان نماز خواند، حالا که دست‌ها از پشت بسته است، نه آبی و نه امکان گرفتن وضو و تیمم و نه امکان پیدا کردن قبله‌ وجود دارد، آن‌هم با لباس خونی و بدن نجس؟

دعوت به صبر و آرامش

روحانیون در کنار بیان مسائل شرعی، سنگ صبور اسرا نیز بودند. بیان صبر و مقام صابران، دعوت به ایمان، دعوت به آرامش و دلداری به اسرا در شرایط سراسر اضطرارِ اوایل اسارت، و دلجویی از اسیرانی که دچار غم و غصه شده بودند، از دیگر وظایف عمومی و مشترک روحانیت بود. (← سور و سوگ)

تبیین نحوه مواجهه با دشمن و تعامل با هم‌بندان

در دنیای اسارت، اقشار مختلف مردم همچون کُرد، لر، تُرک، عرب، و فارس؛ نظامیان از ارتش تا جهاد و سپاه و بسیج؛ و صاحبان حِرَف و مشاغل گوناگون مانند معلّم، نجّار، راننده، قصّاب، دانشجو، و... را زیر سقف اردوگاه گرد می‌آورد. این تنوع، گونه‌گونی ظرفیتی آدم‌ها را نیز در پی داشت و همه نمی‌توانستند در مواجهه با دشمن و تعامل با دوستان اسیر خود رویه رفتاری یکسانی را در پیش گیرند. نقش عمومی روحانیون در این مواقع پررنگ می‌شد و در رفع اختلاف‌هایی که پیش می‌آمد، نقش تعیین‌کننده داشتند.

حفظ سلامت جسمی، روحی و ایمانی اسرا

«به‌سبب همین تنوع، بعضاً در اوایل اسارت در برخی اردوگاه‌ها، شیوه تقابلی با بعثی‌ها اتفاق می‌افتاد و درگیری‌هایی که در پی آن رخ می‌داد، باعث جراحت و حتی شهادت برخی از اسرا می‌شد. این مسئله باعث می‌شد در میان تعدادی از اسرا که توانایی همراهی نداشتند، احتمال ریزش و جذب ازسوی دشمن اتفاق بیفتد؛ بنابراین روحانیت با نقش‌آفرینی در اتخاذ مشی معتدل و ملایم متناسب با شرایط به حفظ سلامت اسرا یاری می‌رساند.» [۲]

سنجش نیازهای معنوی اسرا

روحانیت در دوران اسارت نیازهای معنوی اسرا را می‌سنجیدند و با ترتیب‌دادن مجالس سخنرانی در مناسبت‌های ملی و مذهبی و در جشن‌ها و سوگ‌ها به این نیاز پاسخ می‌دادند[۳].

نیز نگاه کنید به

کتابشناسی

  1. احد طجری، علی محمد (1395). مصاحبه، 26 دی ماه
  2. صالح آبادی، علی اصغر (1396). مصاحبه، 20 فروردین ماه
  3. شورای علمی دانشنامه آزادگان.(1399).دانشنامه آزادگان: اسیران ایرانی آزاد شده در جنگ عراق علیه ایران.تهران: پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی؛ پیام آزادگان،

مسعود امیرخانی