وزارت دفاع و پشتیبانی نیروهای مسلح

صنعت نظامی در ایران برای اولین بار در سال 1304 ه.ش با تولید تفنگ برنو فعالیت خود را آغاز نمود. پس از آن در سال 1320 ه.ش صنایع نظامی تحت عنوان اداره تسلیحات تاسیس شد و در حدود 6 سال بعد کارخانجات مسلسل سازی تحت عنوان اداره مرکزی تسلیحات راه اندازی گردید.

با شروع تحولات جدید صنعتی از حدود سال 1340؛ ساختار اداری صنایع تسلیحاتی نیز دگرگون شد و به سازمان صنایع نظامی تغییر نام داد و پس از آن خرید برخی تکنولوژی های روز آغاز گردید که در این میان می توان به خرید تکنولوژی ساخت فشنگ های خانواده 7/62 ؛ تفنگ ژ3 ؛ تیربار ژ3 ؛ و خطوط تولید باروت و مواد منفجره اشاره کرد.

پس از پیروزی انقلاب اسلامی و بدنبال تحمیل جنگ 8 ساله به نظام نوپای جمهوری اسلامی ایران ، نیروهای مسلح جمهوری اسلامی ایران که با تحریم گسترده کشورهای غربی و شرقی مواجه شدند با بهره گیری از امکانات موجود و توان نیروهای خلاق و متخصص کشور توانستند ضمن تامین نیازمندی های اساسی میدان نبرد ، ساختار مستحکم و برجسته ای را در صنعت دفاعی کشور ایجاد نمایند.

در ادامه این روند و پس از پایان جنگ تحمیلی به منظور انسجام بیشتر و بهره گیری گسترده از مجموعه توانمندی های صنعتی ، فنی و تولیدی نیروهای مسلح برای بازسازی یگانهای زمینی ، دریایی، هوایی و موشکی، وزارت دفاع و پشتیبانی نیروهای مسلح در سال 1368 با تصویب مجلس شورای اسلامی از ادغام دو وزارت دفاع و سپاه پاسداران انقلاب اسلامی تشکیل (این روز نقطه عطفی در تاریخ وزارت دفاع شد که به همین دلیل با پیشنهاد وزارت دفاع و پشتیبانی نیروهای مسلح و موافقت فرمانده معظم کل قوا و تصویب شورای فرهنگی عمومی کشور به عنوان روز صنعت دفاعی نامگذاری و در تقویم رسمی کشور ثبت گردید)و وظیفه طراحی، ساخت، تولید و خرید نیازمندی های نیروهای مسلح را بر عهده گرفت.

با شکل گیری وزارت دفاع و پشتیبانی نیروهای مسلح، بنیه سخت افزاری و نرم افزاری صنایع دفاعی بصورت قابل توجهی افزایش یافت و رشد و توسعه صنعتی در صنایع دفاع در زمینه تولید محصولات دفاعی اعم از، تسلیحات و تجهیزات زرهی،دریایی،شیمیایی،موشکی،خودرویی،هوایی و الکترونیک رونق فزاینده ای یافت.

این روند در بخش خدماتی و تعمیرات وسایل و ادوات نظامی نیز به دلیل بهره برداری نیروهای مسلح جمهوری اسلامی از سلاح های غربی و شرقی و ایجاد قابلیت تعمیر و نگهداری و بازسازی این سلاح ها با توجه به تجربیات گرانبهای هشت سال دفاع مقدس، با ارتقاء قابل ملاحظه سطوح کیفی و کمی فعالیت ها متناسب با استانداردهای جهانی در بخشهای مختلف صنعتی و خدماتی وزارت دفاع و پشتیبانی نیروهای مسلح از طریق طراحی، ساخت، تولید ، تعمیر،نگهداری و بازسازی و نوسازی پیچیده ترین تجهیزات هوایی،دریایی،زرهی،موشکی و الکترونیکی ادامه یافت.

تولید محصولات متنوع غیر نظامی از جمله هواپیمای مسافربری،شناور و سازه های دریایی،رایانه،خودروهای سبک و سنگین،انواع تجهیزات دیجیتالی،مواد و محصولات شیمیایی،ماشین آلات و قطعات صنعتی،مواد اولیه فلزی، قطعات خودرو،ابزار برش،انواع باتری استارتر و... در راستای دو منظوره سازی صنایع دفاعی جهت استفاده از حداکثر توان و ظرفیت و حضور در بازارهای مصرف داخلی و بین المللی و توسعه صادرات و کمک به پیشرفت و توسعه ملی نیز از دیگر برنامه های جاری وزارت دفاع می باشد.

وزارت دفاع و پشتیبانی نیروهای مسلح در حال حاضر دارای 9 سازمان عمده تحقیقاتی،صنعتی،تولیدی و خدماتی است که طراحی،ساخت و تامین انواع سلاح ها،مهمات،تجهیزات و ملزومات و همچنین خدمات مورد نیاز نیروهای مسلح را بر عهده دارند. محصولات و خدمات تولیدی از سوی سازمان های وابسته به وزارت دفاع ضمن تامین نیازمندی های نیروهای مسلح جمهوری اسلامی ایران، به بیش از 43 کشور جهان در آسیا،اروپا و آفریقا صادر می شود.

وزارت دفاع و پشتیبانی نیروهای مسلح در پرتو اين دستاوردهاي بزرگ است كه طیف وسیعی را در حوزه های زمینی ، هوایی ، هوافضا ،دریایی، موشکی ، الکترونیک و اپتیک و خدمات مهندسی و پدافند غیر عامل ، خدمات جغرافیایی و نقشه برداری، انرژی های نو ، خدمات رفاهی و... تشکیل می دهد و به جايگاه شايسته خود دست يافته و حتي در برخي زمينه هاي دانش و فن آوري توليد و به كارگيري محصولات پيشرفته دفاعي به ويژه در عرصه هوا فضا، مرزهاي منطقه را پشت سرگذاشته و در جمع اندك كشورهاي دارنده اين فن آوري ها در جهان قرار گرفته است.

نیز نگاه کنید به

• اسرا
• بنیاد شهید و امور ایثارگران
• کمیسیون اسرا و مفقودین ستاد کل نیروهای مسلح
• سپاه پاسداران انقلاب اسلامی