واکنش عراقی ها به رحلت امام خمینی

باید به این نكته مهم توجه داشت كه وضعیت اسرای ایرانی در اردوگاه‌های عراق، به‌سبب ویژگی افسران بعثی و نیروهای عراقی مستقر در اردوگاه، تشابه و تفاوت‌هایی داشته است. گاهی این تفاوت‌ها در آسایشگاه‌های یک اردوگاه نیز مشاهده می‌شد. به‌همین‌سبب، در برگزاری مراسم مربوط به ارتحال امام خمینی(ره) گاهی تفاوت‌های فاحشی ملاحظه می‌شد. در بعضی از قسمت‌ها، اسرا از آزادی نسبی و همراهی عراقی‌ها در برگزاری مراسم برخوردار بودند درحالی‌كه در آسایشگاه همجوار یا اردوگاه‌های دیگر همچنان ضرب‌وشتم و سخت‌گیری ادامه داشت.

عراقی‌ها همواره مخالف فعالیت‌های گروهی اسرای ایرانی بودند و همیشه از آن سرسختانه جلوگیری می‌کردند. بااین‌همه اسرای ایرانی، گاه مخفیانه و گاه آشکار، به تشکیل کلاس‌های درسی (قرآن، نهج‌البلاغه و...) و کلاس‌های ورزشی (فوتبال، والیبال و ورزش‌های رزمی) می‌پرداختند. این کلاس‌ها علاوه‌بر آموزش مطالب یادشده باعث ایجاد اتحاد در بین اسرا شده و همدلی را بین آنها عمیق‌تر می‌كرد.(← آموزش )

    بعد از اعلام فوت امام در 14 خرداد 1368 و پس از تأیید خبر ازسوی رسانه‌ها، نشاط و جنب‌وجوش از بین اسرای ایرانی رفت. پس از این واقعه، جمعیت کلاس‌های اردوگاه از نیم هم کمتر شد و اسرای غم‌زده تقریباً تا آخرین روز اسارت شورونشاط سابق را به‌دست نیاوردند.

آماده باش عراقی ها

گذشته از این مطلب که این اتفاق برای عراقی‌ها یک امتیاز محسوب می‌شد، زنگ خطر جدی را نیز به صدا درآورده بود. بعد از اینکه خبر فوت امام به اسرا داده شد، نگهبانان در حالت آماده‌باش قرار گرفتند و منتظر واكنش اسرا شدند. در بسیاری از اردوگاه‌ها، تا چندین روز هیچ نگهبانی برای بازرسی از آسایشگاه‌ها، پشت پنجره آنها نمی‌رفت و حتی اسرا برای انجام مراسم عزاداری و امور دینی، تقریباً آزادی داشتند. علت این برخورد ازسوی عراقی‌ها، این بود که آنها می‌دانستند اسرا زخم‌خورده و داغدار هستند و تا وقتی که تب‌وتاب عزاداری در بین آنها وجود دارد، نمی‌توانند به آنها فشار بیاورند؛ زیرا امید بزرگ آنها که اسارت را برایشان قابل تحمل می‌کرد، رفته بود و این باعث می‌شد که آنها تا مدتی پیش‌بینی‌ناپذیر باشند. اما بعد از چند روز که کمی از غم و اندوه اسرا کم شد، رفتار عراقی‌ها به حالت اول برگشت و فشار آنها برای اتمام مراسم عزاداری آغاز شد؛ به‌طوری‌که در برخی از اردوگاه‌ها، نگهبانان اسرا را از آسایشگاه بیرون ریختند و به ضرب‌وجرح آنها پرداختند؛ در مواقعی هم که با مقاومت اسرا برخورد کردند، از ابزار شکنجه‌های سخت استفاده کردند؛ به‌شکلی‌که دراین‌بین، چند اسیر هم شهید شدند، اما عزاداری اسرا قطع نشد.

نیز نگاه کنید به

• اسرا
• رحلت امام خمینی
• آموزش
• مقاومت