زندان دوله تو
منطقه غرب کشور بهویژه آذربایجانغربی و کردستان به دلیل موقعیت استراتژی خاص و کوهستانی بودن موجب شد تا پس از پیروزی انقلاب و شروع جنگ تحمیلی عراق با ایران گروهکهای مسلح مانند حزب دمکرات بتوانند با کمینزدن یا یورش به پادگانها تعدادی از ایرانیها را کشته و تعدادی را برای معاوضه یا درخواستهای دیگر به اسارت بگیرند.
«گروهکها در بعضی از روستاها زندان داشتند و هروقت که رزمندگان اسلام آن روستا را آزاد میکردند، زندانیان را به زندان مرکزی دولهتو منتقل میکردند. این زندان در نقطهای کوهستانی بین سردشت و بانه در کنار روستایی به همین نام قرار داشت.» دولهتو روستایی از توابع بخش وزینه شهرستان سردشت در استان آذر بایجان غربی است.»[۱]
«زندان دولهتو تحتکنترل حزب دموکرات کردستان ایران قرار داشت که چندصدتن از زندانیان نیروهای دولتی اعم از سپاه پاسداران انقلاب اسلامی، ارتش، ژاندارمری، جهادسازندگی و پیشمرگان کرد مسلمان در آن نگهداری میشدند. این زندان در 17 اردیبهشت سال 1360 از سوی عراق بمباران و بسیاری از اسرای آن کشته شدند. این زندان موقت در یک اصطبل واقع در روستای دولهتو در شمالغربی سردشت و در نقطه صفر مرزی میان ایران و عراق در کنار روستای آلواتان میرآباد و مزرعه و دارای مرز مشترک با عراق بود. به گفته برخی از زندانیان نیروهای سایر احزاب مخالف جمهوری اسلامی و همچنین برخی نیروهای ارتش شاهنشاهی نیز در میان زندانیان دیده می شدند.
زندان دارای 8 اطاق و 213 زندانی بود. زندانیان وضعیت زندان را همراه با شکنجههای اسرا و بیگاری برای تأمین نیازهای خود و زندانبانان، وضعیت بد اسکان در سرمای شدید، وضعیت بد تغذیه و عدمامکانات بهداشتی و درمانی و همچنین خارج از نظارت صلیب سرخ یا هلال احمر توصیف می کنند.»[۲].