الگو:سید آزادگان
سید علی‌اکبر ابوترابی‌فرد در 23 آبان‌ماه 1318 در شهر قم دیده به جهان گشود. پدرش آیت‌الله سید عباس ابوترابی‌فرد، فرزند سید ابوتراب مجتهد، صاحب رساله علمیه و از مراجع تقلید قزوین و کلیددار آستان امامزاده حسین قزوین بود. مادرش دختر آیت‌الله سید محمدباقر علوی قزوینی از مراجع تقلید مدعو شیخ عبدالكریم حائری مؤسس حوزه علمیه در قم بود.
سید علی‌اکبر تا کلاس پنجم ابتدایی را در مدارس قم سپری کرد و کلاس ششم ابتدایی را در مدرسه مسعود قزوین به پایان رساند. در 1333، با تأسیس دبیرستان دین و دانش به دست آیت‌الله دکتر بهشتی در قم، تحصیلات متوسطه را در این مدرسه آغاز کرد و ادامه آن را در دبیرستان حکیم نظامی با اخذ دیپلم ریاضی پی گرفت.
با پایان یافتن دوره تحصیلات متوسطه با پیشنهادهایی نظیر ادامه تحصیل در دانشکده خلبانی یا اعزام به آلمان ازطرف دوستان و بستگان، مواجه شد، اما عدم رضایت باطنی پدر بر این امر و درخواستش از فرزند برای آشنایی با مقدمات ادبیات عرب و علوم اسلامی قبل از اتخاذ هر تصمیم، مسیر آینده او را به‌کلی دگرگون کرد. سید علی‌اکبر در بهار 1340 راهی مشهد شد و مقدمات علوم حوزوی را در محضر حاج شیخ علی‌اکبر الهی خراسانی و به‌ویژه در محضر حاج شیخ مجتبی قزوینی فرا گرفت. وی تا 1342 در مشهد و در مدرسه نواب تحصیل کرد و پس از آن، راهی قم شد. شرح لمعه، مکاسب و رسائل و کفایه را در محضر آیات شیخ علی پناه اشتهاردی، سید علی لنگرودی، شیخ علی مشکینی و حسین وحید خراسانی فرا گرفت.