سمفونی آزادگان
دریافت مفاهیم از طریق موسیقی چندان مرز و زبان نمی‌شناسد و به‌نوعی می‌تواند زبان مشترک انسان‌ها باشد و این یکی از ویژگی‌های مهم موسیقی است. سمفونی آزادگان «سرزمین دلاوران» تلفیق حماسه و موسیقی است که حماسه‌بودن آن در جای‌جای آن چنان با موسیقی درهم‌آمیخته که انگار در اقیانوسی از مفاهیم غوطه‌ور است.
سمفونی آزادگان «سرزمین دلاوران» اثری فاخر و هنری است که در آن دکلمه، شعر و موسیقی با یکدیگر ترکیب شده‌اند.
بی‌تردید برای نشان‌دادن و نمایش‌دادن عظمت دوران اسارت (مقاومت) که یکی از مهم‌ترین رخدادها و اتفاقات دوران دفاع مقدس است، ساخت این سمفونی فاخر اتفاقی به‌یادماندنی در تاریخ دفاع مقدس قلمداد می‌شود.
مؤسسه فرهنگی‌هنری پیام آزادگان از سال 1388 درصدد ساختن یک سمفونی فاخر برآمد و برای محقق‌شدن آن علاوه‌بر مطالعات فراوانی که برای شناسایی آهنگسازان برتر انجام شد، مذاکراتی نیز با شعرا و نهادهای فرهنگی مانند بنیاد فرهنگی هنری رودکی، وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، خانه موسیقی ایران صورت گرفت. پس‌از شناسایی آهنگسازانی برجسته و اساتیدی مانند لوریس چکناواریان، مجید انتظامی و سرانجام استاد احمد پژمان برای تولید اثر انتخاب شد و ساخت سمفونی آزادگان «سرزمین دلاوران» در سال 1394 با مشارکت بنیاد فرهنگی هنری رودکی آغاز شد. این اثر فاخر که در پنج قطعه «نیایش»، «آغاز نبرد»، «دربند دشمن»، «نبرد دلیران» و «جشن» به پاسداشت رشادت‌های آزادگان هشت سال جنگ تحمیلی ساخته شده است، اولین بار در تاریخ 13 دی‌ماه سال 1395 در تالار وحدت به اجرا درآمد.
«پوئم سمفونی سرزمین دلاوران» با نیایش یزدان آغاز و سپس با جنگ و بعدها با اسارت، نبرد و شادی ادامه پیدا کرد؛ اثری که آهنگسازِ کارکشته‌اش، از موتیف‌ها و ریتم‌های موسیقی ایرانی نیز در آن بهره گرفته و از سازهایی چون تنبک، ضرب زورخانه و دف نیز در کنار سازهای کلاسیک بهره برده بود. اجرای این قطعه برای ارکسترِ سمفونیک تهران، قطعه‌ای دشوار بود و برای همین «شهرداد روحانی» و شاگردانش، روزهای دشواری را در تمرین پشت سر گذاشتند تا بتوانند اجرایی در شانِ آزادگان سرافراز داشته باشند.
به گفته شهراد روحانی:
آزادگان، مردان شجاعی هستند که با رشادت‌های خود نگذاشتند یک وجب از خاک ایران عزیزمان به دست دشمن بیفتد ... و من امیدوارم شرایط به‌گونه‌ای فراهم شود که این قطعه علاوه بر ایران در عرصه‌های بین‌المللی هم اجرا شود تا همه بفهمند ما چه عزیزانی دارم که برای میهن خود فداکارانه در عرصه حضور داشتند.
در توضیح این پوئم سمفونی آمده است:
«بین آزادی و آزادگی تفاوت قابل اعتنایی است، آزادی سیاسی و اجتماعی از زمره ارزش‌های رایج تمدن غرب و دستاوردهای نوین انسان امروز است، اما آزادگی مفهومی درونی است، آزادگی معنوی و درونی و فردی برخاسته از متن تمدن های شرقی به ویژه ایرانیان است، ایرانیان آزادگی را در فرمانروایی بر اقوام و بیرون آمدن از قید بردگی و استعمار می دانستند، دو مفهوم آزادگی و بردگی در تاریخ دراز دامن ایران کهن، کارکردی گسترده داشته است و بر این مبنا آزادگان نام مترادف ایرانیان است به نظر می‌آید در جنگ تحمیلی این مفهوم به شکلی هوشمندانه بازتولید شد و اسرای ایرانی که بزرگترین دستاوردشان حفظ هویت ملی و دینی بود به نام آزادگان شناخته شدند این نامگذاری خردمندانه بار دیگر بر حفظ میراث هویتی ما تاکیدی مجدد بود. در سمفونی سرزمین دلاوران روایت ایران پیشاجنگ تا پساجنگ با تکیه به عناصر ملی و دینی، دو شیرازه اصلی هویت و استقلال کشورمان بیان شده است، این سمفونی در پاره نخست با روایت زندگی در متن جغرافیای ایران بزرگ شروع می شود و سازها یکپارچگی اقلیم پهناور میهنمان را در صلح و آرامش و استقلال می نوازند با ورود به پاره دوم سمفونی به جنگ بزرگ هشت ساله موسوم به دفاع مقدس می‌رسد و آغاز جنگ و اعزام‌های گسترده و بسیاری ایرانیان در برابر تهاجم بیگانه ترسیم می‌شود. سپس در پاره سوم سمفونی وارد اردوگاه‌های دشمن شده و روایت مقاومت آزادگان را در خاکریزهای پنهان نقل کرده و رنج‌های آزادگان در بند را در کنار صبر و امید آنان به فتح نهایی بیان می‌کند و سرانجام در پاره چهارم و پنجم به فتح نهایی و ششم جشن ورود آزادگان در بند می‌رسد. هر قسمت از سمفونی با عنوانی خاص از قسمت دیگر تفکیک شده است که زندگی جاری است، ما بسیاریم [۱]».
نیز نگاه کنید به
کتابشناسی
- ↑ وین پلی(1402).رونمایی از پوئم سمفونی «سرزمین دلاوران» درباره آزادگان. قابل بازیابی از http://www.winplay.ir/%d9%be%d9%88%d8%a6%d9%85-%d8%b3%d9%85%d9%81%d9%88%d9%86%db%8c-%d8%b3%d8%b1%d8%b2%d9%85%db%8c%d9%86-%d8%af%d9%84%d8%a7%d9%88%d8%b1%d8%a7%d9%86.html
فرزانه قلعه‌قوند