تولید اطلاعات از طریق ورزش
برنامه‌های ورزشی یکی از مهم‌ترین عوامل مؤثر بر سلامت جسم و روان اسرا بود. برنامه‌های ورزشی نه به‌عنوان یک برنامه جانبی که در سازمان‌های عادی مرسوم است، بلکه به‌عنوان یکی از استراتژی‌های اصلی مدیریت منابع انسانی اسرا در اردوگاه‌های اسرا در عراق مورداستفاده قرار می‌گرفت. برنامه‌های ورزشی شامل ورزش‌های همگانی، ورزش‌های حرفه‌ای و مسابقات ورزشی می‌شد. گاهی اوقات عراقی ها مجوز می دادند که مسابقات ورزشی چهار جانبه بین اردوگاه های یک کمپ برگزار شود این مسابقات بهترین زمان برای جابجایی اخبار، اطلاعات، جزوه های آموزشی، نامه و ... بود. در ادامه چند مصاحبه از آزادگان در خصوص برنامه های ورزشی را مرور می نماییم:
با آمدن مأمورین صلیب سرخ و آوردن وسایل و پوشاک ورزشی برای ما، برنامه‌ها فعالیت‌های ورزشی به راه افتادند. فرمانده ایرانی اسیران در کل اردوگاه یک نفر را به‌عنوان مسئول ورزشی کل اردوگاه انتخاب می‌کرد و هر مسئول قاطع نیز برای قاطع خود یک مسئول امور ورزشی انتخاب می‌کرد و هر مسئول آسایشگاه هم یک مسئول ورزش برای آسایشگاه خود تعیین می‌کرد. به علت کوچک بودن محوطه قاطع و همچنین فقدان توپ و وسایل ورزشی کافی در قاطع، مسئولین ورزشی آسایشگاه‌ها مقاطع برای ورزش بچه‌ها برنامه‌ریزی و نوبت‌بندی می‌کردند که در رشته‌های مختلف ورزشی به‌صورت نوبتی و برنامه‌ریزی‌شده همه شرکت کنند[۱].
برنامه‌های ورزشی یکی از عوامل مؤثر بر سلامت جسم و روانی اسرا بود. این برنامه‌ها در چهار رشته تحت عناوین: ورزش‌های فکری، ورزش‌های رزمی، کشتی و ورزش‌های توپی در اردوگاه‌ها اجرا می‌شد. ورزش‌های رزمی و کشتی ممنوع بود، لذا این ورزش‌ها بیشتر به‌صورت مخفیانه انجام می‌شد و اگر چنانچه عراقی‌ها متوجه این ورزش‌ها می‌شدند تنبیه سختی را برای ورزشکاران مربوطه اعمال می‌کردند[۲].
مسابقات ورزشی در اردوگاه طبق برنامه از قبل تعیین‌شده توسط مسئولین ورزش اردوگاه پس از هماهنگی با عراقی‌ها اعلام می‌شد، علاقه‌مندان تیم تشکیل داده و در مسابقه شرکت می‌کردند. این دوره از مسابقات بیشتر در غالب مسابقات فوتسال، والیبال و تنیس روی میز انجام می‌شد. در انجام این دوره از مسابقات که از حساسیت بالایی برخوردار بود باید کاملاً دستورات عراقی‌ها رعایت می‌شد. مثلاً تجمع اسرا نباید زیاد می‌شد، به‌محض اینکه عراقی‌ها تذکر می‌دادند اسرا باید پراکنده می‌شدند، تشویق با صدای بلند ممنوع بود، هرگونه درگیری و چانه‌زنی مجازات سختی را برای اسرا داشت.
در مسابقات فوتبال توپ را به پشت بام شوط می کردیم، با مجوز سربازان عراقی برای آوردن توپ از طریق لوله های آب باران به پشت بام می رفتیم و از پشت بام نامه، یاداشت و یا پیام خاصی را به اردوگاه پشتی پرت می کردیم و از آنجا با روش شوخی و رمز دوستان را متوجه می کردیم که پیام را دریافت نمایند. بنده چندین بار با این روش توانستم اطلاعات مهمی را جابجا نمایم[۳].