کمیسیون حمایت از اسرا و مفقودین ایرانی

مقدمه

از ابتدای دفاع مقدس تا اواخر سال 1360 تنها اداره جستجوی اسرا و مفقودین در جمعیت هلال احمر در رابطه با پیگیری وضعیت اسرا و مفقودین فعالیت می‌کرد، با توجه به افزایش اسرا و مفقودین ، بنا به پیشنهاد جمعیت هلال احمر به شورای‌عالی دفاع مبنی بر درخواست تشکیل مرجعی برای رسیدگی به امور اسرا و مفقودین، شورای مزبور در جلسه مورخ 18 مهر 1362 تشکیل کمیسیون حمایت از اسرا و مفقودین ایرانی را تصویب نمود که این کمیسیون با مسئولیت مدیر کل وقت روابط بین‌الملل جمعیت هلال احمر و با حضور نمایندگان مبادی ذیربط تشکیل گردید. در مهر‌ماه 1364 مسئولیت این کمیسیون به عهده آقای سید محمود رضا آقامیری قرار گرفت و متعاقب آن در جلسه مورخ 9 مهر 1366 شورای‌عالی دفاع تصویب کرد، کمیسیون زیر نظر دبیر وقت شورای‌عالی دفاع، حاج آقا محمدعلی نظران قرار گیرد و سرپرست آن هم‌چنان  آقای سید محمود رضا آقامیری می‌باشد.

وظایف کمیسیون حمایت از اسرا و مفقودین ایرانی

-        سیاستگذاری، تعیین خط مشی، باز‌گرداندن اسرای ایرانی و  پیکر مطهر اسرای شهید، تعیین وضعیت مفقودین، مشخص نمودن آخرین وضعیت پناهندگان(← پناهندگی) و ابلاغ مصوبات به اعضای کمیسیون برای اقدام لازم و نظارت و پیگیری براجرای آن.

-        آماده سازی و یکسان سازی فهرست‌های مختلف اسرا و مفقودین با همکاری اعضای کمیسیون و مبادی ذیربط.

-        آماده‌سازی دستور‌کار مذاکرات و شرکت فعال در مذاکرات با مقامات عراقی و کمیته بین‌المللی صلیب سرخ و سازمان ملل متحد در پایتخت‌های دو کشور(تهران، بغداد و مرز خسروی-منذریه) سوئیس،ژنو و نیویورک.

-        انجام اقدام‌های مریوط به تبادل اسرای ایرانی(آزادگان سرافراز) با اسرای عراقی از تاریخ 26 خرداد 1360 تا 15 اردیبهشت 1382 که آخرین گروه اسرای عراقی به کشورشان بازگشتند.

سازمان‌ها و نهاد‌های عضو کمیسیون حمایت از اسرا و مفقودین ایرانی که در زمان‌های مختلف اضافه یا کسر شدند:

جمعیت هلال احمر(اداره جستجوی مفقودین)، نخست وزیری، اداره‌های یکم و دوم ستاد مشترک ارتش ج.ا.ا، ، بنیاد شهید انقلاب اسلامی، وزارت‌ امور خارجه، وزارت کشور، وزارت اطلاعات، ستاد تبلیغات جنگ، سازمان ایثارگران نیرو‌های مسلح(زمینی، هوایی، دریایی، انتظامی و سپاه پاسداران انقلاب اسلامی)، سازمان حفاظت اطلاعات سپاه پاسداران انقلاب اسلامی ، نیروی قدس سپاه پاسداران انقلاب اسلامی و ستاد مرکزی معراج شهدا.

دو کمیسیون اداره اسرای عراقی و کمیسیون حمایت از اسرا و مفقودین ایرانی بعد از انحلال شورای‌عالی دفاع از سال 1368 زیر نظر دفتر عمومی حفاظت اطلاعات فرماندهی معظم کل قوا قرار گرفت و از سال 1375 این دو کمیسیون در قالب یک مجموعه تحت عنوان کمیسیون‌های اسرا و مفقودین به فعالیت خود ادامه داد و از سال 1391 به همراه کلیه اسناد و مدارک به بنیاد حفظ نشر و ارزش‌های دفاع مقدس-سازمان اسناد و مدارک دفاع مقدس انتقال یافت. 

نامه نگاری

تعداد نامه‎‌های رَد‌وبَدل شده بین اسرای ایرانی و خانواده‌هایشان و بالعکس ثبت گردد.

·       تعداد ارسال نامه‌های اسرای ایرانی در اردوگاه‌های عراق به خانواده‌هایشان در ایران به تعداد 2189600 نامه.

·       تعداد ارسال نامه‌های خانواده ‌ها به اسرای ایرانی در اردوگاه‌های عراق به تعداد 3434554 نامه.

    جمعاً نامه های رَد‌وبَدل شده به تعداد 5624154  نامه.

نیز نگاه کنید به کمیسیون اداره ی اسرای جنگی

کتابشناسی

مجید شاه حسینی