اسیر جنگی در حقوق بین المللی: تفاوت میان نسخه‌ها
بدون خلاصۀ ویرایش |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
| (یک نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط یک کاربر دیگر نشان داده نشد) | |||
| خط ۱: | خط ۱: | ||
مطابق ماده ۲ کنوانسیون سوم ژنو، این سند اختصاص به مخاصمات بین‌المللی یعنی درگیری‌های نظامی بین دولت‌ها دارد، در نتیجه [[اسیران جنگ|اسیر جنگی]] یا زندانی جنگی که از حمایت‌های این معاهده و دیگر اسناد ژنو برخوردار است تنها رزمندگان بازداشت‌شده در مخاصمات بین‌المللی را شامل می‌شود. بنابراین، زندانیان جنگی در مخاصمات مسلحانه داخلی، [[اسیران جنگ|اسیر جنگی]] نیستند و تحت حمایت قوانین داخلی کشور محل درگیری، حقوق بین‌الملل بشر و قواعد عرفی و اصول بشردوستانه هستند. البته درگیری‌های نظامی که جنبش‌های آزادی‌بخش به نمایندگی از یک ملت برای تعیین سرنوشت خود و رهایی از استعمار یا اشغال نظامی یا تبعیض نژادی در آن مشارکت دارند، در حکم یک مخاصمه بین‌المللی است (بند ۴ ماده ۱ پروتکل اول الحاقی ۱۹۷۷) و رزمندگان بازداشت‌شده در این نوع مخاصمه [[اسیران جنگ|اسیر جنگی]] محسوب می‌شوند. | |||
مطابق ماده ۲ کنوانسیون سوم ژنو، این سند اختصاص به مخاصمات بین‌المللی یعنی درگیری‌های نظامی بین دولت‌ها دارد، در نتیجه اسیر جنگی یا زندانی جنگی که از حمایت‌های این معاهده و دیگر اسناد ژنو برخوردار است تنها رزمندگان بازداشت‌شده در مخاصمات بین‌المللی را شامل می‌شود. بنابراین، زندانیان جنگی در مخاصمات مسلحانه داخلی، اسیر جنگی نیستند و تحت حمایت قوانین داخلی کشور محل درگیری، حقوق بین‌الملل بشر و قواعد عرفی و اصول بشردوستانه هستند. البته درگیری‌های نظامی که جنبش‌های آزادی‌بخش به نمایندگی از یک ملت برای تعیین سرنوشت خود و رهایی از استعمار یا اشغال نظامی یا تبعیض نژادی در آن مشارکت دارند، در حکم یک مخاصمه بین‌المللی است (بند ۴ ماده ۱ پروتکل اول الحاقی ۱۹۷۷) و رزمندگان بازداشت‌شده در این نوع مخاصمه اسیر جنگی محسوب می‌شوند. | |||
== مفهوم اسیر جنگی در حقوق بین المللی == | |||
براساس ماده ۴ معاهده سوم ۱۹۴۹ ژنو و ماده ۴۳ و ۴۴ پروتکل اول الحاقی ۱۹۷۷ افراد زیر که به دست دشمن بیفتند اسیر جنگی هستند<ref name=":0">کمیته بین‌المللی صلیب | براساس ماده ۴ معاهده سوم ۱۹۴۹ ژنو و ماده ۴۳ و ۴۴ پروتکل اول الحاقی ۱۹۷۷ افراد زیر که به دست دشمن بیفتند [[اسیران جنگ|اسیر جنگی]] هستند<ref name=":0">[https://www.icrc.org/ کمیته بین‌المللی صلیب سرخ]، قواعد اساسی کنوانسیون‌های ژنو ۱۹۴۹ و پروتکل‌های الحاقی ۱۹۷۷ (۱۳۹۰)، هاجر سیاه رستمی (مترجم)، [https://unstudies.ir/tag/%D8%AF%D8%A8%DB%8C%D8%B1%D8%AE%D8%A7%D9%86%D9%87-%DA%A9%D9%85%DB%8C%D8%AA%D9%87-%D9%85%D9%84%DB%8C-%D8%AD%D9%82%D9%88%D9%82-%D8%A8%D8%B4%D8%B1%D8%AF%D9%88%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86%D9%87/ دبیرخانه کمیته ملی حقوق بشردوستانه]، تهران.</ref>: | ||
- اعضای نیروهای مسلح و نیروهای داوطلب که جزو نیروهای مسلح مزبور باشند. | - اعضای [[وزارت دفاع و پشتیبانی نیروهای مسلح|نیروهای مسلح]] و نیروهای داوطلب که جزو [[وزارت دفاع و پشتیبانی نیروهای مسلح|نیروهای مسلح]] مزبور باشند. | ||
- چریک‌ها و سایر نیروهای داوطلب و اعضای جنبش‌های [[مقاومت]] وابسته به یک طرف مخاصمه مشروط بر اینکه دارای فرماندهی مسئول، علامت مشخصه مانند یونیفورم خاص، حمل علنی سلاح و رعایت قوانین جنگ باشند. | - چریک‌ها و سایر نیروهای داوطلب و اعضای جنبش‌های [[مقاومت]] وابسته به یک طرف مخاصمه مشروط بر اینکه دارای فرماندهی مسئول، علامت مشخصه مانند یونیفورم خاص، حمل علنی سلاح و رعایت قوانین جنگ باشند. | ||
| خط ۱۶: | خط ۱۵: | ||
- اهالی سرزمین‌های اشغال‌شده که به‌صورت ناگهانی و بدون تشکیلات منظم برای مبارزه با دشمن اسلحه به‌دست می‌گیرند. | - اهالی سرزمین‌های اشغال‌شده که به‌صورت ناگهانی و بدون تشکیلات منظم برای مبارزه با دشمن اسلحه به‌دست می‌گیرند. | ||
== سایر افراد == | |||
اشخاص ذیل نیز استحقاق برخورداری از مقررات ناظر بر رفتار با [[اسیران جنگ|اسیران جنگی]] را دارند: | |||
- اعضای [[وزارت دفاع و پشتیبانی نیروهای مسلح|نیروهای مسلح کشور]] اشغال‌شده که در سرزمین‌های اشغالی بازداشت می‌شوند. | |||
- اعضای نیروهای مسلح کشور اشغال‌شده که در سرزمین‌های اشغالی بازداشت می‌شوند. | |||
- بازداشت‌شدگان نظامی در کشور بی‌طرف. | - بازداشت‌شدگان نظامی در کشور بی‌طرف. | ||
- اعضای پرسنل مذهبی و پزشکی غیررزمنده که بخشی از نیروهای مسلح هستند. | - اعضای پرسنل مذهبی و پزشکی غیررزمنده که بخشی از [[وزارت دفاع و پشتیبانی نیروهای مسلح|نیروهای مسلح]] هستند. | ||
- چنانچه در مورد وضعیت یک نیروی بازداشتی تردید باشد، دادگاه صالح کشور بازداشت‌کننده تصمیم‌گیری می‌كند. جاسوسان(←[[جاسوسی]] ) و مزدوران از وضعیت اسیر جنگی برخوردار نیستند. | - چنانچه در مورد وضعیت یک نیروی بازداشتی تردید باشد، دادگاه صالح کشور بازداشت‌کننده تصمیم‌گیری می‌كند. جاسوسان(←[[جاسوسی]] ) و مزدوران از وضعیت اسیر جنگی برخوردار نیستند. | ||
- کسی که در جنگ شرکت کند، اما اسیر جنگی محسوب نگردد، علاوه‌بر حقوق مصرح وی در کنوانسیون چهارم، باید از حقوق اولیه احترام به شخصیت انسانی برخوردار شود. | - کسی که در جنگ شرکت کند، اما [[اسیران جنگ|اسیر جنگی]] محسوب نگردد، علاوه‌بر حقوق مصرح وی در کنوانسیون چهارم، باید از حقوق اولیه احترام به شخصیت انسانی برخوردار شود. | ||
== نیز نگاه کنید به == | |||
* [[حقوق بین الملل و اسیران جنگی]] | |||
== کتابشناسی == | |||
<references />غلامعلی قاسمی | <references />غلامعلی قاسمی | ||
[[رده:اسیر جنگی در حقوق بین المللی]] | |||
[[رده:حقوق بین الملل و اسیران جنگی]] | |||
[[رده:اسیران جنگ]] | |||
[[رده:اسرا]] | |||
نسخهٔ کنونی تا ۲۳ ژانویهٔ ۲۰۲۴، ساعت ۰۹:۲۱
مطابق ماده ۲ کنوانسیون سوم ژنو، این سند اختصاص به مخاصمات بین‌المللی یعنی درگیری‌های نظامی بین دولت‌ها دارد، در نتیجه اسیر جنگی یا زندانی جنگی که از حمایت‌های این معاهده و دیگر اسناد ژنو برخوردار است تنها رزمندگان بازداشت‌شده در مخاصمات بین‌المللی را شامل می‌شود. بنابراین، زندانیان جنگی در مخاصمات مسلحانه داخلی، اسیر جنگی نیستند و تحت حمایت قوانین داخلی کشور محل درگیری، حقوق بین‌الملل بشر و قواعد عرفی و اصول بشردوستانه هستند. البته درگیری‌های نظامی که جنبش‌های آزادی‌بخش به نمایندگی از یک ملت برای تعیین سرنوشت خود و رهایی از استعمار یا اشغال نظامی یا تبعیض نژادی در آن مشارکت دارند، در حکم یک مخاصمه بین‌المللی است (بند ۴ ماده ۱ پروتکل اول الحاقی ۱۹۷۷) و رزمندگان بازداشت‌شده در این نوع مخاصمه اسیر جنگی محسوب می‌شوند.
مفهوم اسیر جنگی در حقوق بین المللی
براساس ماده ۴ معاهده سوم ۱۹۴۹ ژنو و ماده ۴۳ و ۴۴ پروتکل اول الحاقی ۱۹۷۷ افراد زیر که به دست دشمن بیفتند اسیر جنگی هستند[۱]:
- اعضای نیروهای مسلح و نیروهای داوطلب که جزو نیروهای مسلح مزبور باشند.
- چریک‌ها و سایر نیروهای داوطلب و اعضای جنبش‌های مقاومت وابسته به یک طرف مخاصمه مشروط بر اینکه دارای فرماندهی مسئول، علامت مشخصه مانند یونیفورم خاص، حمل علنی سلاح و رعایت قوانین جنگ باشند.
- کارکنان غیرنظامی نیروهای مسلح مانند کارکنان هواپیماهای جنگی، نیروهای پشتیبانی و خبرنگاران جنگی و موارد مشابه.
- کارکنان نیروهای دریایی بازرگانی و هواپیمایی کشوری طرف‌های مخاصمه.
- اهالی سرزمین‌های اشغال‌شده که به‌صورت ناگهانی و بدون تشکیلات منظم برای مبارزه با دشمن اسلحه به‌دست می‌گیرند.
سایر افراد
اشخاص ذیل نیز استحقاق برخورداری از مقررات ناظر بر رفتار با اسیران جنگی را دارند:
- اعضای نیروهای مسلح کشور اشغال‌شده که در سرزمین‌های اشغالی بازداشت می‌شوند.
- بازداشت‌شدگان نظامی در کشور بی‌طرف.
- اعضای پرسنل مذهبی و پزشکی غیررزمنده که بخشی از نیروهای مسلح هستند.
- چنانچه در مورد وضعیت یک نیروی بازداشتی تردید باشد، دادگاه صالح کشور بازداشت‌کننده تصمیم‌گیری می‌كند. جاسوسان(←جاسوسی ) و مزدوران از وضعیت اسیر جنگی برخوردار نیستند.
- کسی که در جنگ شرکت کند، اما اسیر جنگی محسوب نگردد، علاوه‌بر حقوق مصرح وی در کنوانسیون چهارم، باید از حقوق اولیه احترام به شخصیت انسانی برخوردار شود.
نیز نگاه کنید به
کتابشناسی
- ↑ کمیته بین‌المللی صلیب سرخ، قواعد اساسی کنوانسیون‌های ژنو ۱۹۴۹ و پروتکل‌های الحاقی ۱۹۷۷ (۱۳۹۰)، هاجر سیاه رستمی (مترجم)، دبیرخانه کمیته ملی حقوق بشردوستانه، تهران.
غلامعلی قاسمی