مولفه های پایداری کتاب پایی که جا ماند
پایان نامه ای درباره مولفه های پایداری کتاب پایی که جا ماند است که توسط سوسن نعیمی نهزک در مقطع کارشناسی ارشد رشته زبان و ادبیات فارسی، ادبیات پایداری در دانشگاه سمنان انجام و در سال 1397 دفاع شده است.
فراداده پایان نامه
عنوان پایان نامه: تحلیل و بررسی مولفه‌های پایداری پایی که جا ماند؛ (سید ناصر حسینی‌پور)
پدید آور: سوسن نعیمی نهزک
سال نشر: 1397
نام سازمان: دانشگاه سمنان، پردیس علوم انسانی - دانشکده علوم انسانی
رشته تحصیلی: زبان و ادبیات فارسی، ادبیات پایداری
نوع فایل: pdf
نوع ماده: پایان نامه کارشناسی ارشد
چکیده
از میان شاخص های فرهنگی هر ملتی، ادبیات همواره مناسب ترین فرم برای وانمایی باورهای یک ملت بوده و سهم بسزایی در پی ریزی شالوده های فکری آنان داشته است. ادبیات در حکم چکیده بینش و آمال بشری بوده و بخش وسیعی از میراث بزرگ فرهنگی را به خود اختصاص داده است. شاعران و نویسندگان بزرگ هر سرزمینی در آثار خود، دغدغه هایی جهان شمول را مطرح کرده اند که به مثابه روحی در کالبد فرم ادبی است. آنان به ترسیمی زنده از اوضاع زمانه خود پرداخته و آثارشان همواره از ظرفیتی قابل توجه برای تفسیر مسائل وطنی و حتی فراوطنی برخوردار بوده است(دارایی، 1395: 118). ادبیات پایداری، ادبیات ستیز و عشق است. ادبیات توفنده و پرتلاطمی که آلودگی به یاس و سکون را نمی پذیرد و به سان روح، پیوسته در کالبد خود ادبیات هر عصر دمیده می شود. در واقع این گونه ادبیات، در طول تاریخ و در کشاکش تهاجم قدرت ها و تدافع جوامع سلطه ناپذیر، همواره به مثابه ابزار و سلاحی بازدارنده رخ نموده و موجبات احیاء، تداوم و بقای فرهنگی جوامع مورد هجوم یا تحت سلطه را فراهم آورده است(بصیری، 1387: 91). یکی از مهمترین نتایج ادبیات پایداری در هر حوزه ای، تحولات اجتماعی است؛ آنچه نقش ادبیات پایداری را در جامعه پررنگ می کند، می تواند دلایل مختلفی داشته باشد؛ از مهمترین آن ها می توان به هجوم بیگانگان، حکومت حاکمان مستبد، وابسته شدن به نیروهای بیگانه که همراه با اعتراض ها و حرکت های مردمی در راستای تغییر ارزش ها، باورها، نوع سیاست های حکومتی و ... است، اشاره کرد. البته نوع واکنش ها، شرایط و مقتضیات هر دوره ادبی، به لحاظ درون مایه و محتوا، انواع مختلفی را در ادب پایداری نشان داده یا به وجود آورده است؛ چنان که در یک برهه نوع ادب، اصلاح خواهانه بوده، در یک دوره دیگر نوع ادب معترض، افشاگر و هشداردهنده، و در دوره ای دیگر می توان ادب سوگ و مرثیه را در مجموعه ادبیات پایداری منظور کرد؛ اما گونه هایی از آثار ادبی هنری است که در متن جاری زندگی توده ها و در عرصه مقابله و معارضه با جریان ها و حاکمیت ها و سلطه های داخلی و خارجی به وجود می آید و شکل می گیرد؛ به عبارتی، این نوع ادبیات با وجود ویژگی مردمی و رئال بودن آن، در واقع بیانگر و حاوی ارزش هایی در راه اصلاح طلبی، پایداری، اعتراض، مقابله، چالش و درگیری و بنیادگرایی است(کمری، 1397: 16). ادبیات نهضت انقلاب اسلامی، یکی از مهم ترین نمودها در قالب ادبیات پایداری اصلاح طلبانه است که جلوه های مختلفی دارد. یکی از مهم ترین آن ها هنر و در رأس آن اشعار پایداری انقلابی است. اشعاری که بنابر جوهره ادبیات پایداری، با خصوصیات ادبیات عامه نیز همراه بود و به عنوان سلاحی متنفذ بر ضد نظام طاغوت به کار گرفته می شد. اشعار انقلاب در قالب ادبیات پایداری علاوه بر اینکه حکومت طاغوت را طرد می نمود، در تقویت روحیه اقشار جامعه در براندازی حکومت استکبار تأثیر به سزایی داشت. از اهداف مهم انقلاب اسلامی ایران، گسترش همگانی اندیشه های مثبت و متعالی مبتنی بر آموزه های اصیل اسلامی بود که این اندیشه ها در قالب های گوناگونی مجال ظهور و بروز یافت. از مهم ترین این قالب ها، اشعار مردمی بود که از ابتدا تا انتهای قیام و انقلاب، شور و نشاط و تقدس آن را مضاعف می گرداند. تحلیل محتوای اشعار انقلاب اسلامی، با توجه به جنبه دینی داشتن، مردمی بودن و همچنین گسترده بودن آن ها، پژوهش های مستقلی می طلبد که در این جستار به مضامین پایداری این موضوع پرداخته شده است(مقدس، 1399: 169). در این میان کتاب «پایی که جا ماند» شامل 198 خاطره از سید ناصر حسینی‌پور است. او در این کتاب به خاطرات اسارت چندین ساله‌اش در اردوگاه های عراقی، می‌‌پردازد. نویسنده این کتاب در حالی به عنوان راهنمای گردان 18 شهدا، برای پشتیبانی از رزمندگان گردان قاسم بن الحسن(ع) راهی جزیزه مجنون شده بود که در این عملیات از ناحیه پا زخمی و سپس به اسارت نیروهای بعثی درآمده بود. وی در دوران اسارت، خاطرات روزانه‌اش را در تکه‌های کاغذ روزنامه و پاکت سیگار مدون کرده و هم‌زمان با آزادی، آن‌ها را در عصای خود جاسازی کرده و با خود به ایران آورده بود. تاریخ نگاری رویداد‌های برجسته هر دوره و راه یافتن به مرکز ثقل آن‌ها مستلزم بررسی و سنجش رویداد‌ها و بیان ویژگی ها، انگیزه ها و نتیجه‌‌های آنهاست که چنین کاری هرگز از تاریخ نویسی خشک رسمی برنمی آید و حق مطلب ناگفته می‌ماند. از این جهت هم هست که تاریخ نگاری وقایع انقلاب اسلامی و دفاع مقدس وارد راه‌‌های جدیدی شده است که رویکرد منحصربه فرد و جدید آن‌ها به کلی در گذشته بی سابقه است و از قضا آمار بالای فروش آن‌ها هم از رضایت و اقبال مخاطبان از چنین آثاری حکایت میکند. کتاب «پایی که جا ماند» که یادداشت‌های روزانه سید ناصر حسینی‌پور در اردوگاه‌ها و زندان‌های مخفی عراق است یکی از شاخص ترین آثاری است که شرح روز‌های سخت اسارت در دست صدامیان و بعثیان عراقی را با متدی نوآیین و اثرگذار در عهده دارد. مولف این کتاب را از روی 23 برگه‌ای یادداشت‌برداری کرده است که آن‌ها را در دوران اسارت مخفیانه روی کاغذ‌های سیگار نوشته بوده، در عصای خود پنهان کرده تا به‌دست زندانبان‌ها نیفتد و بالاخره توانسته آن‌ها را با خود به ایران بیاورد. حسینی پور مورخی است که در عین حال هنرمند هم هست. او در این اثر نوعی گزارشی داستانی از تاریخ اسارت به دست می‌دهد که تنها به وصف ظاهر اشتغال ندارد بلکه موشکافی‌‌های روانی و بررسی انگیزه‌‌های درونی و دریافت ریشه‌های هر رویداد را مطمح نظر قرار داده و مخاطب را با کنه حوادث آشنا میکند. خوانندگان با مطالعه این کتاب در سیری درونی به صمیم سرشت و وجدان راوی راه می‌یابند و از راه همدلی و الهام درونی درمی‌یابند که چه اندیشه و تصوری بر نویسنده در دوران اسارت چیره بوده است. در این تحقیق سعی بر این خواهیم داشت که مولفه های پایداری را در کتاب پایی که جا ماند مورد بررسی قرار دهیم.
کلید واژه ها
پایداری؛ پایی که جا ماند؛ ناصر حسینی پور
نیز نگاه کنید به
پیوند به بیرون
پیوند به تمام متن پایان نامهhttps://ganj.irandoc.ac.ir/#/articles/238298b94c1862c4f0f45c883264a8a5