امکانات اردوگاه تکریت 19: تفاوت میان نسخه‌ها

نسخهٔ کنونی تا ‏۲۲ سپتامبر ۲۰۲۳، ساعت ۱۰:۵۰

مقدمه

اردوگاه تکریت 19 به‌علت حضور اسرای افسر ایرانی به اردوگاه افسران مفقودین معروف بود.

امكانات اردوگاه

هر آسایشگاه سه‌چهار پنکه داشت و تنها در یک سمت دارای سه پنجره بود که ازطریق میل‌گرد و نبشی محافظت می‌شد و رو به حیاط باز می‌شد .کف آسایشگاه در ابتدا بتنی بود و اسرا روی آن می‌نشستند، اما مدتی بعد به هریك از اسرا تخت داده شد^[۱].

آشپزخانه در ضلع شمال غربی قرار داشت و چهار شیر آب در حدفاصل آن و آسایشگاه شماره 7 برای شست‌وشوی ظروف تعبیه شده بود که در تابستان به‌علت کمبود آب و در زمستان به‌سبب سرمای شدید، استفاده از این شیرها به‌سختی صورت می‌گرفت. آشپزخانه را اسرای ایرانی اداره و با جیره غذایی برای کل اردوگاه پخت‌وپز می‌كردند^[۲].

حدود شش چشمه توالت برای کل اردوگاه وجود داشت که نزدیک آشپزخانه و حمام واقع شده بود. اسرا به‌خاطر کمبود امکانات بهداشتی، ساعت‌های زیادی را در صف توالت می‌گذراندند.

آسایشگاه ابتدا توالت شبانه نداشت و از پنج عصر که سوت داخل‌باش را می‌زدند تا فردا صبح ساعت 8 از حلبی‌هایی که معمولاً نشتی می‌‌دادند، به‌عنوان توالت شبانه استفاده می‌شد، اما بعدها سطلی را در اختیار اسرا قرار داده بودند که در گوشه آسایشگاه گذاشتند و در صورت اضطرار، از آن استفاده می‌کردند. ده دوش در اتاقی به ابعاد تقریبی 4 در 4 متر تعبیه شده بود که به‌عنوان حمام استفاده می‌شد. البته یک دستگاه گرمگن زمینی هم در حمام وجود داشت. حمام اردوگاه در کنار آشپزخانه و دستشویی قرار داشت^[۱]

با توجه به اینکه اردوگاه جزء اردوگاه‌های مفقودین محسوب می‌شد، از بعضی امکانات همچون بهداری بی‌بهره بود. بیماری گال و بیماری‌های کلیوی در این اردوگاه شایع بود. اما از بین اسرا کسانی که به امورات پزشکی آشنایی داشتند، با وجود کمبود امکانات دارویی و بهداشتی، به بیماران رسیدگی می‌كردند.برای حفاظت از اردوگاه، علاوه‌بر برجک‌های نگهبانی، اتاقی نزدیک نانوایی قرار داشت که محل استقرار سربازان عراقی مستقر در اردوگاه بود. همچنین جهت حفاظت از اردوگاه سیم‌خاردارهای حلقوی‌شکلی به دور اردوگاه، به عرض تقریبی 20 متر و ارتفاع 2 متر کشیده شده بود و در لابه‌لای این سیم‌خاردارها و در زمین، مین‌های زمینی قرار داشت. پشت آسایشگاه 7، یعنی بین دیوار پشتی آسایشگاه 7 و سیم‌های خاردار، اتاقکی برای زندانی کردن اسرا تعبیه شده بود. ^[۲]

برای اصلاح سر و صورت اسرا اتاق کوچکی ما بین آسایشگاه‌های 1، 2، 1 و 4، 5، 6 واقع شده بود و یکی از اسرا آنجا را اداره می‌كرد.به‌خاطر سوء‌تغدیه اسرا، با موافقت عراقی‌ها، در سال دوم یك نانوایی در قسمت جنوبی آشپزخانه ساخته شد كه مختص اردوگاه تکریت 19 بود. در هفته‌ یک روز آرد در اختیار اسرا قرار می‌دادند تا از آن تافته‌های کوچکی برای اسرا بپزند. نانوایی را خود اسرا اداره می‌كردند. در این اردوگاه نیز وجود اقلام فرهنگی ممنوع بود، ولی اسرا برای پرکردن اوقات فراغت از روزنامه‌هایی مثل القادسیه، که در اردوگاه یافت می‌شد، زبان عربی و انگلیسی را می‌آموختند^[۱].( نگاه کنید به آموزش ادبیات و ترجمه)

نیز نگاه کنید به اردوگاه تکریت 19

کتابشناسی

↑ ^۱٫۰ ^۱٫۱ ^۱٫۲ زارع ،علی (1395). مصاحبه .
↑ ^۲٫۰ ^۲٫۱ خاجی، علی (1391). شرح قفص. تهران: پیام آزادگان،ص.178.

معصومه جعفر زاده

[:1-1] ۱٫۰ ^۱٫۱ ^۱٫۲ زارع ،علی (1395). مصاحبه .

[:0-2] ۲٫۰ ^۲٫۱ خاجی، علی (1391). شرح قفص. تهران: پیام آزادگان،ص.178.

[۱]

[۲]

@@ خط ۱: / خط ۱: @@
 ===مقدمه===
-تكریت 19 به‌علت حضور اسرای افسر ایرانی به [[اردوگاه]] افسران مفقودین نیز معروف شده است. این [[اردوگاه]] بعد از رسمیت یافتن آتش‌بس بین طرفین و با ورود 400 تن از اسرای افسر و درجه‌دار ایرانی در 13/7/1367 تشکیل شد و تا روز تبادل اسرا، [[صلیب سرخ]] از این [[اردوگاه]] بازدید نکرده بود.
+[[اردوگاه تکریت 19]] به‌علت حضور اسرای افسر ایرانی به [[اردوگاه]] افسران مفقودین معروف بود.
-===وضعیت ظاهری===
+===امكانات اردوگاه===
-این [[اردوگاه]] مستطیلی‌شكل بود و جمعاً 9 آسایشگاه داشت كه در سه ردیف ساختمان و هر ردیف دارای سه آسایشگاه تقسیم می‌شد و فاصله ساختمان‌ها از یكدیگر 50 متر بود.
+هر آسایشگاه سه‌چهار پنکه داشت و تنها در یک سمت دارای سه پنجره بود که ازطریق میل‌گرد و نبشی محافظت می‌شد و رو به حیاط باز می‌شد .کف آسایشگاه در ابتدا بتنی بود و [[اسرا]] روی آن می‌نشستند، اما مدتی بعد به هریك از [[اسرا]] تخت داده شد<ref name=":1">زارع ،علی (1395). مصاحبه .</ref>.
-    آسایشگاه‌ها به ابعاد تقریبی 8 در 30 متر و ارتفاع 4 متر بود. در هر آسایشگاه تقریبا 40 نفر زندگی می‌کردند. روشنایی آسایشگاه با استفاده از 4 لامپ بزرگ و 4 لامپ مهتابی فراهم شده بود و به همه [[اسرا]] تخت داده بودند. درِ آسایشگاه‌ها روبه‌روی یکدیگر باز می‌شد. عراقی‌ها دیوار دو آسایشگاه را با در نرده‌ای به هم وصل كرده بودند و زمان‌هایی که اسرا داخل آسایشگاه بودند، این در بسته می‌شد و اسرا می‌توانستند از فضای بین دو آسایشگاه استفاده کنند. در فضای بین آسایشگاه 1 با 4 و 4 با 7 به‌ترتیب محوطه‌ای برای بازی فوتبال و والیبال اختصاص داده شده بود<ref name=":0">خاجی، علی (1391). شرح قفص. تهران: پیام آزادگان،ص.178.</ref>.
+    [[آشپزخانه در اسارت|آشپزخانه]] در ضلع شمال غربی قرار داشت و چهار شیر آب در حدفاصل آن و آسایشگاه شماره 7 برای شست‌وشوی ظروف تعبیه شده بود که در تابستان به‌علت کمبود [[آب]] و در زمستان به‌سبب سرمای شدید، استفاده از این شیرها به‌سختی صورت می‌گرفت. [[آشپزخانه در اسارت|آشپزخانه]] را اسرای ایرانی اداره و با [[جیره غذایی اسرا|جیره غذایی]] برای کل [[اردوگاه]] پخت‌وپز می‌كردند<ref name=":0">خاجی، علی (1391). شرح قفص. تهران: پیام آزادگان،ص.178.</ref>.
-===امكانات اردوگاه===
-هر آسایشگاه سه‌چهار پنکه داشت و تنها در یک سمت دارای سه پنجره بود که ازطریق میل‌گرد و نبشی محافظت می‌شد و رو به حیاط باز می‌شد .کف آسایشگاه در ابتدا بتنی بود و اسرا روی آن می‌نشستند، اما مدتی بعد به هریك از اسرا تخت داده شد<ref name=":1">زارع ،علی (1395). مصاحبه .</ref>.
-    آشپزخانه در ضلع شمال غربی قرار داشت و چهار شیر آب در حدفاصل آن و آسایشگاه شماره 7 برای شست‌وشوی ظروف تعبیه شده بود که در تابستان به‌علت کمبود [[آب]] و در زمستان به‌سبب سرمای شدید، استفاده از این شیرها به‌سختی صورت می‌گرفت. آشپزخانه را اسرای ایرانی اداره و با جیره غذایی برای کل [[اردوگاه]] پخت‌وپز می‌كردند<ref name=":0" />.
+    حدود شش چشمه [[توالت]] برای کل [[اردوگاه]] وجود داشت که نزدیک [[آشپزخانه در اسارت|آشپزخانه]] و [[حمام در اسارت|حمام]] واقع شده بود. [[اسرا]] به‌خاطر کمبود [[امکانات]] بهداشتی، ساعت‌های زیادی را در صف [[توالت]] می‌گذراندند.
-    حدود شش چشمه [[توالت]] برای کل [[اردوگاه]] وجود داشت که نزدیک آشپزخانه و حمام واقع شده بود. اسرا به‌خاطر کمبود [[امکانات]] بهداشتی، ساعت‌های زیادی را در صف [[توالت]] می‌گذراندند.
+    آسایشگاه ابتدا [[توالت]] شبانه نداشت و از پنج عصر که سوت داخل‌باش را می‌زدند تا فردا صبح ساعت 8 از حلبی‌هایی که معمولاً نشتی می‌‌دادند، به‌عنوان [[توالت]] شبانه استفاده می‌شد، اما بعدها سطلی را در اختیار اسرا قرار داده بودند که در گوشه آسایشگاه گذاشتند و در صورت اضطرار، از آن استفاده می‌کردند. ده دوش در اتاقی به ابعاد تقریبی 4 در 4 متر تعبیه شده بود که به‌عنوان [[حمام در اسارت|حمام]] استفاده می‌شد. البته یک دستگاه گرمگن زمینی هم در [[حمام در اسارت|حمام]] وجود داشت. حمام [[اردوگاه]] در کنار [[آشپزخانه در اسارت|آشپزخانه]] و دستشویی قرار داشت<ref name=":1" />
-    آسایشگاه ابتدا توالت شبانه نداشت و از پنج عصر که سوت داخل‌باش را می‌زدند تا فردا صبح ساعت 8 از حلبی‌هایی که معمولاً نشتی می‌‌دادند، به‌عنوان [[توالت]] شبانه استفاده می‌شد، اما بعدها سطلی را در اختیار اسرا قرار داده بودند که در گوشه آسایشگاه گذاشتند و در صورت اضطرار، از آن استفاده می‌کردند. ده دوش در اتاقی به ابعاد تقریبی 4 در 4 متر تعبیه شده بود که به‌عنوان حمام استفاده می‌شد. البته یک دستگاه گرمگن زمینی هم در حمام وجود داشت. حمام [[اردوگاه]] در کنار آشپزخانه و دستشویی قرار داشت<ref name=":1" />
+    با توجه به اینکه [[اردوگاه]] جزء اردوگاه‌های مفقودین محسوب می‌شد، از بعضی [[امکانات]] همچون بهداری بی‌بهره بود. بیماری گال و بیماری‌های کلیوی در این [[اردوگاه]] شایع بود. اما از بین [[اسرا]] کسانی که به امورات پزشکی آشنایی داشتند، با وجود کمبود [[امکانات]] دارویی و بهداشتی، به بیماران رسیدگی می‌كردند.برای حفاظت از [[اردوگاه]]، علاوه‌بر برجک‌های نگهبانی، اتاقی نزدیک نانوایی قرار داشت که محل استقرار سربازان عراقی مستقر در [[اردوگاه]] بود. همچنین جهت حفاظت از [[اردوگاه]] سیم‌خاردارهای حلقوی‌شکلی به دور [[اردوگاه]]، به عرض تقریبی 20 متر و ارتفاع 2 متر کشیده شده بود و در لابه‌لای این سیم‌خاردارها و در زمین، مین‌های زمینی قرار داشت. پشت آسایشگاه 7، یعنی بین دیوار پشتی آسایشگاه 7 و سیم‌های خاردار، اتاقکی برای زندانی کردن [[اسرا]] تعبیه شده بود. <ref name=":0" />
-    با توجه به اینکه اردوگاه جزء اردوگاه‌های مفقودین محسوب می‌شد، از بعضی امکانات همچون بهداری بی‌بهره بود. بیماری گال و بیماری‌های کلیوی در این [[اردوگاه]] شایع بود. اما از بین اسرا کسانی که به امورات پزشکی آشنایی داشتند، با وجود کمبود [[امکانات]] دارویی و بهداشتی، به بیماران رسیدگی می‌كردند.برای حفاظت از [[اردوگاه]]، علاوه‌بر برجک‌های نگهبانی، اتاقی نزدیک نانوایی قرار داشت که محل استقرار سربازان عراقی مستقر در [[اردوگاه]] بود. همچنین جهت حفاظت از [[اردوگاه]] سیم‌خاردارهای حلقوی‌شکلی به دور [[اردوگاه]]، به عرض تقریبی 20 متر و ارتفاع 2 متر کشیده شده بود و در لابه‌لای این سیم‌خاردارها و در زمین، مین‌های زمینی قرار داشت. پشت آسایشگاه 7، یعنی بین دیوار پشتی آسایشگاه 7 و سیم‌های خاردار، اتاقکی برای زندانی کردن اسرا تعبیه شده بود. <ref name=":0" />
+    برای اصلاح سر و صورت اسرا اتاق کوچکی ما بین آسایشگاه‌های 1، 2، 1 و 4، 5، 6 واقع شده بود و یکی از [[اسرا]] آنجا را اداره می‌كرد.به‌خاطر سوء‌تغدیه اسرا، با موافقت عراقی‌ها، در سال دوم یك نانوایی در قسمت جنوبی [[آشپزخانه در اسارت|آشپزخانه]] ساخته شد كه مختص [[اردوگاه تکریت 19]] بود. در هفته‌ یک روز آرد در اختیار [[اسرا]] قرار می‌دادند تا از آن تافته‌های کوچکی برای [[اسرا]] بپزند. نانوایی را خود [[اسرا]] اداره می‌كردند. در این [[اردوگاه]] نیز وجود اقلام فرهنگی ممنوع بود، ولی [[اسرا]] برای پرکردن اوقات فراغت از روزنامه‌هایی مثل القادسیه، که در [[اردوگاه]] یافت می‌شد، زبان عربی و انگلیسی را می‌آموختند<ref name=":1" />.( نگاه کنید به [[آموزش ادبیات و ترجمه]])
-    برای اصلاح سر و صورت اسرا اتاق کوچکی ما بین آسایشگاه‌های 1، 2، 1 و 4، 5، 6 واقع شده بود و یکی از اسرا آنجا را اداره می‌كرد.به‌خاطر سوء‌تغدیه اسرا، با موافقت عراقی‌ها، در سال دوم یك نانوایی در قسمت جنوبی آشپزخانه ساخته شد كه مختص اردوگاه 19 بود. در هفته‌ یک روز آرد در اختیار اسرا قرار می‌دادند تا از آن تافته‌های کوچکی برای اسرا بپزند. نانوایی را خود اسرا اداره می‌كردند. در این [[اردوگاه]] نیز وجود اقلام فرهنگی ممنوع بود، ولی اسرا برای پرکردن اوقات فراغت از روزنامه‌هایی مثل القادسیه، که در [[اردوگاه]] یافت می‌شد، زبان عربی و انگلیسی را می‌آموختند<ref name=":1" />.
+نیز نگاه کنید به [[اردوگاه تکریت 19]]
-===وقایع مهم===
+=== کتابشناسی ===
-در یکی از روزهای 1367 افسران عراقی اقدام به ضرب‌وشتم یك خلبان ایرانی كردند که اسرا برای مقابله با این حادثه اقدام به اعتصاب غذا کردند. اعتصاب نزدیک 24 ساعت به طول انجامید. وقتی فرمانده عراقی، که ستوان دوم [[استخبارات]] بود، به اردوگاه آمد و قول مساعد داد که دیگر این حادثه تکرار نخواهد شد، اعتصاب شکسته شد.از دیگر وقایع مهم اردوگاه 19 تکریت، حفر تونل به‌وسیله تعدادی از اسرای این [[اردوگاه]] بود. چند تن از اسرا با برنامه‌ریزی دقیق و هماهنگی با یکدیگر، به‌منظور فرار از [[اردوگاه]] و وارد آوردن ضربه‌ای محکم بر دشمن، تصمیم بر حفر تونل از دستشویی‌های قدیمی [[اردوگاه]] گرفتند که در کنار سیم‌خاردارها واقع شده بود. آنها کار را در اواخر 1367 شروع کردند و در خردادماه 1369 به پایان رساندند؛ سپس با برنامه‌ریزی و تهیه لوازم و آذوقه برای فرار گروهی از [[اردوگاه]] پرداختند تا بتوانند در موقعیت مناسبی در فصل پاییز نقشه فرار را عملی کنند، اما با تبادل اسرا بین ایران و عراق نقشه [[فرار]] منتفی شد. یکی از اسرای این [[اردوگاه]] نیز به‌علت داشتن نقشه عراق به 6 ماه زندان محکوم شده بود. با اتمام دوره محکومیت، سه ماه بعد از سایر اسرا و به‌صورت جداگانه تبادل و به ایران بازگردانده شد<ref>ده‌نمكی، مسعود، جلد 72 اردوگاه 19 تكریت نقل از dehnamaki.com</ref>
+<references />معصومه جعفر زاده